ខ្មុកស្មាច់ ឬរបាំងមុខបុរាណ គឺជាវត្ថុសិល្បៈបុរាណខ្មែរមួយប្រភេទដែលទទួលបានការពេញនិយមនាអំឡុងសម័យលង្វែក ដែលគេធ្វើភាគច្រើនគឺសម្រាប់យកមកប្រើប្រាស់ជាព្រះភ័ក្រ្តតួអង្គល្ខោនខោលមួយចំនួននៅក្នុងរឿងរាមកេរ្តិ៍ និងរឿងរាមឥសូរ មានដូចជាតួអង្គ ព្រះរាម ព្រះលក្ខណ៍ ហនុមាន ក្រុងរាពណ៍ ពលស្វា ពលយក្សជាដើម។ ដោយឡែកនាសម័យបច្ចុប្បន្ននេះ ខ្មុកស្មាច់ ហាក់មានភាពកម្សត់កម្រ មិនសូវមានការពេញនិយមដូចសម័យមុននោះទេ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក្តី ខ្មុកស្មាច់ នៅតែទទួលបានការថែរក្សាពីអ្នកដែលមានចិត្តស្រឡាញ់នូវវិស័យសិល្បៈបុរាណខ្មែរ។ លោក ថន ភារម្យ អតីតសិស្សនៅសាលាមធ្យមវិចិត្រសិល្បៈ និងបច្ចុប្បន្នជាអ្នកធ្វើខ្មុកដ៏ជំនាញម្នាក់ បានបញ្ជាក់ប្រាប់ថាជារៀងរាល់ឆ្នាំតែងតែមានសិស្សចាប់អារម្មណ៍រៀនសិល្បៈសូន្យរូប ខ្មុក នេះ តែក៏ត្រូវបានបាត់បង់ទៅវិញ។ ចំណែកឯទីផ្សារនៃការចាប់អារម្មណ៍របស់បងប្អូនមហាជនក៏មានចំនួនតិចតួចប៉ុណ្ណោះ។
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi7AHhzmttAQ1vFuX-z8X6i92ryivO5ES5nLsQXVszE2V93JJRt7Ahz3zVanbt_aNVKzsUGVulZR1SItOI5zG3Q8LxpbcMdELl6P9OK3kpkbyGEN8oJJ1E4x-dzENIPObxFth2uTZsCziU/s640/Capture.JPG)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgmEfztQqo8xj2vENxGLSS2PSljgJ5c2KeVcGkDX5WSH2vIL9mye4hIFo6cL4I-s8eYpGuDDjnCm3AOKfUP-ZHFLpBNpJ9UkvSpPGdImEeyA_6_g1zav3ZLGAzONOcJ0D2giLZvhvUiSnk/s640/11.JPG)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh6QTtjskvGkqmqiVqVvDh_8qTr429H5ta6KveUohAyO2v4cW9YwpS_HAWYWRJHxSSR5Mw2iExhq6gfIu3naaJ4fzTcBFj2XFpJ5_ebyBjx4c8n8HLX4et26IYSbcH_wG5KLMLIcNrNnyc/s640/1.JPG)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiWVJXdL7bCmGK9sc9F9unsrOfI_BJmJONBVB00NZqFzlxuqIqWgncQf2eCRb9S5UYLELK9zR6iOzMe8HqEZhRlsnEP3eQPUh0UF1NlneviA9RJVEE-OjAxzjfybSYa7L8s02E6dIswb3o/s640/111111.JPG)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiw26e7pIaLDNqhRubQ4IrrPkfQrW7Bsj-WL85l7baDsR_SKDvhKXkdjwepclHc8LAhtq7FT_TuK0XlcQoeOMrvi_aEXBOysYe6Nc6_0Y35V5WNtgGq9cwwKt-IxtaI4cmEIip4BBrh74U/s640/1111.JPG)
ដោយសារតែវត្តមានរបស់សិល្បករផ្នែកសូន្យរូប ប្រភេទខ្មុកស្មាច់នេះ នៅកម្ពុជាមានតិចនៅឡើយ លោក ថន ភារម្យ បានបង្ហាញប្រាប់ពីបំណងចង់ក្លាយជាគ្រូបង្រៀនម្នាក់ ដែលអាចផ្ទេរចំណេះជំនាញបន្តឱ្យកូនខ្មែរជំនាន់ក្រោយបានចេះ និងស្គាល់ពីទម្រង់សិល្បៈខ្មែរដ៏ល្អមួយនេះ។ តាមការរៀបរាប់ប្រកបដោយអត្ថន័យយ៉ាងពិសេស ខ្មុកស្មាច់ ឬរបាំងមុខបុរាណនេះ ជាសិល្បៈសូន្យរូបមួយប្រភេទ ដែលមហាជនបងប្អូនកម្ពុជាទាំងអស់អាចជាវយកទៅដាក់តាំងនៅគេហដ្ឋាន ឬទីកន្លែងផ្សេងៗដើម្បីបង្ហាញពីសម្រស់នៃភាពច្នៃប្រឌិតរបស់សិល្បៈបុរាណខ្មែរ ក្រៅពីការយកទៅសម្តែងផ្ទាំងទស្សនីយភាពសិល្បៈល្ខោនខោល របាំបុរាណខ្មែរ ឬរបាំត្រុដជាដើម ក្នុងតម្លៃមួយដ៏សមរម្យ ។